23 Ekim, 2005

KIVIRCIKLAR... 
Zonguldaklılara kimileri “kıvırcık”diyor.
”Kıvırcık ne?” diye sorduğumuzda şöyle bir hikaye anlatılıyor:
 Mustafa Kemal, Zonguldak’a gelmiş.
Kömürde çalıştıktan sonra köylerine gitmek üzere yola çıkan işçilerin ağaç altlarına kıvrılarak yatmak suretiyle dinlendiklerini görmüş.
Daha sonra Ankara’ya giden Zonguldak heyetine;
”Benim kıvırcıklarım ne yapıyor?” diyerek gördüğü manzarayı hatırlatmış..
 Ve o günden sonra işçilerin kalması için ocakların yanlarında işçi odaları yapılmaya başlanmış.
Böylece Zonguldak kömür işçisinin adı”Kıvırcık “ kalmış …
Bir başkaları ise “Kıvırcık” hikayesini değişik anlatıyor:
Bizim buralarda köçekler meşhurdur ve çok kıvrak oynarlar. O nedenle bu yörenin halkına “Kıvırcık” demişler…
 …
Mustafa Kemal’den  kalma “Kıvırcıklar artık yok.
Çünkü onların çoğu şehre yerleşmiş, köylerden gelip ocaklarda çalışanlar ise servisle gidip geliyorlar…
Ancak bölgede hala köçekler var.
Bizde kalkıp bir düğüne gittik ve “Kıvırcıklarla “ konuşarak hallerinin “nice olduğunu” anlamaya çalıştık..
Uzun lafın kısası ve işte söyledikleri:
“Yazın düğünlere gidiyoruz.. Günde 70-80 toplanıyor..Ancak düğünde yok.salonda.. Kışında kömür topluyoruz.. Tonu 10-15 milyondan veriyoruz..TTK’ya girmek için bekliyoruz.”

//////////////

 İsterseniz  birde  bu konuyu
 "Zonguldak'ın hafızası"  gayret, eylem ve düşüce adamı   Kadir Tuncer beyden dinleyelim.


Kadir Tuncer bey diyor ki.:




·         'Kıvırcık'lar 'etnik azınlık' sayıldı...
·        
28 Aralık 2011, 21:57
·          
·          
·         Evet, yanlış okumadınız, “Kıvırcıklar, etnik azınlık” sayılıyor.
Peki, kim bu Kıvırcıklar? Hakikaten bir etnik kimlik mi? Yoksa bir tanımlama mı?

Zonguldak yöresinde, özellikle köylerde yaşayan ahaliyi, Zonguldak’a sonradan gelenlerin “Kıvırcık” diye tanımladığını herkes bilir. Türkiye’de başka yerlerde “Kıvırcık” olarak tanımlanan bir topluluk yok. Peki, öyleyse, kim, kimler Zonguldak’ın yerli ahalisini “etnik azınlık” olarak tanımlıyor? Bu tanımlamadaki asıl amaç ne?

Habertürk Gazetesi’nin, “Konsensus” adlı bir anketör firmaya yaptırdığı “Türkiye Gündemi, Aralık 2011-2012’ye Girerken Türkiye Görünümü” başlıklı araştırmada yer alan bilgiler, aynı gazetenin 20 Aralık 2011 tarihli 16’ncı sayfasında “Türkiye’de 67 Millet Var” manşetiyle yayınlandı.

Bu anket sonuçlarında Kıvırcıkların sadece etnik azınlık olduğu söylenmiyor, sayıları da verilmiş, Türkiye genelinde 20 bin 676 Kıvırcık olduğu tespit edilmiş.

Etnik olarak varlığı tanımlanan sadece Kıvırcıklar değil, toplam 67 etnik kimlikten söz ediliyor. Bu ilginç etnik kimliklerden birini daha sizlerle paylaşayım, bunlar kimlermiş biliyor musunuz? “Göreleliler”. Yani Giresun’un Görele ilçesi ahalisi de, etnik azınlıkmış ve sayıları da 2 bin 297 kişi. Buradan Göreleli arkadaşlarımıza duyurulur.

Bu “etnik azınlık” tanımını ben kullanmıyorum Araştırma şirketinin tanımı böyle. Haber içinde bu tanımların geçtiği yazı içerikleri; “İstanbul’da, Ankara’da, İzmir’de, Diyarbakır’da ve diğer şehirlerde ‘etnik köken’ haritası nasıl şekilleniyor… ”, “Bölgelere göre durum ne? Hangi bölgede, hangi ‘etnik köken’e ait vatandaşlar çoğunlukta …”, “Kendinizi ait hissettiğiniz ‘etnik köken’ hangisidir?”…

Çok ilginç değil mi? Daha bitmedi, devam edelim.

Bu araştırmada, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 2010’da Türkiye nüfusu olarak açıklanan 73 milyon 722 bin 988 rakamı temel alınmış. Temel alınan bu rakama göre, Türkiye’de; 57 milyon 89 bin 942 Türk, 8 milyon 693 bin 293 Kürt, 1 milyon 656 bin 412 Laz, 1 milyon 208 bin 423 Arap, 990 bin Alevi, 34 bin 461 Ermeni, 16 bin 82 Rum var. Tabii ilginçlikler bu kadar değil, bu araştırmada “Yörük” ile “Türkmen”leri, her ikisini de ayrı etnik kimlik olarak tanımlamışlar.

Sayıları 82 bin ile 11 bin arasında 18 ayrı etnik azınlık. 9 bin ile 2 bin arası 35 etnik azınlık var.

Böylesi bir etnik sayı araştırması da, Zonguldak’ta 2001 yılında dönemin Valisi İsmet Metin tarafından yaptırılmıştı. “Sanayisizleşme Sürecinin Kentsel Yaşama Etkileri- Zonguldak Örneği”(*) adlı bu kitabın 110, 111, 112 ve diğer sayfalarında Zonguldak’ta yaşayan Türk, Kürt, Laz, Zaza, Çerkez, vb. sayıları var.

Farklı kültürlerin bir arada kardeşçe, barış içinde yaşaması kadar güzel bir şey olur mu? Türkiye’deki etnik azınlıklar ile ilgili verilen sayılara baktığımızda, burada etnik azınlık gösterilenler üzerinde, asimilasyon, hatta soykırımlar olduğunu rahat görebiliriz. Devletten, bürokrasiden korkusuna ana dilini konuşamayıp kültürünü unutan, sünnet olan, Müslüman olan ve Türk ismi alanların sayısını topladığımızda, yukarıda verilen Türk sayısını yarıdan daha aza indirir. Burada vereceğim örnek Rum, Ermeni Hıristiyan ahali ile sınırlı değil, Zonguldak’tan Kıvırcıklardan örnek vereceğim. Bu örnekten önce söyleyeyim; “Kıvırcık” bir etnik köken değil, bir yaşam tarzı. Anlamı, “yiğit, kıvrak genç, acemi asker”.

Şimdi kaldığımız yerden devam edelim.

Zonguldak yöre köylerindeki ahalinin çoğunun yerleşimleri kesinlikle 200 yıl öncesine gidiyor ve çoğunluk Yörük-Türkmen. Cumhuriyet kurulalı 90 yıl oldu. En az 90 yıldan bu yana yöre köylüsüne “Kıvırcık” deniyor. 90 yıl önce yöre nüfusu 30 binden fazlaydı. 30 bin kişinin evliliğinden on binlerce nüfus artışı oldu. Unutmayalım, Bartın ve Karabük, Zonguldak’tan ayrılmadan önce Zonguldak’ın toplam nüfusu bir milyonu çok geçmişti.

Yani bu varsayıma göre, Kıvırcıkların sayısı 20 bin değil de, en az 200 bin kişi olmalıydı. Demek ki, burada bir soykırım veya asimilasyon uygulanmış. Verilen azınlık sayılarının vahametini kıvırcıklardan yola çıkıp bulabiliriz. Türkiye genelinde şimdi adlarına azınlık denilen Rum, Ermeni vb. aslında çoğu bu toprakların en eski ahalisi olmasına rağmen sayısal olarak neden az gösteriliyor? Ve buna bağlı olarak durduk yerde, Kıvırcık, Göreleli vb. yerleşim yerleri neden etnik azınlık gösteriliyor?

Bunun cevabını emperyalistlerin akıl hocaları şöyle veriyor;

“Etniklik, grupların amaçlarını gerçekleştirme ve sürekliliğini sağlamada işçi sınıfının yerini alır. İşçi sınıfının içinden çıkan bölünmeler bu aşamadan sonra etnikliğe dayalı bilinç ile bu bilincin kentsel mekanlardaki siyasal davranışlarla etkileşimi sınıf bilinci etmenini geri planda bırakır.”(**)

Emperyalistlerin bu sözleri; işçi sınıfından, yoksul halktan, emekçilerin güçlerinden nasıl korktuklarını açıkça ifade ediyor.


 Kaynak:

(*/**) Mc All, C 1990 Class. Ethnicity ant social ineguality. Kubec. Mc Glls. Üniversty Press.

Aktaran: Prof.Dr.Melih Ersoy, Doç.Dr.H.Tarık Şengül. Sanayisizleşme Sürecinin Kentsel Yaşama Etkileri-Zonguldak Örneği. 1’inci Baskı. Sayfa 105-111-112-113. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Kentsel Politika Planlaması ve Yerel Yönetimler Ana Bilim Dalı. 2000 Yılı Stüdyo Çalışması. Yayın No: 5.
 ...............

14 yorum:

Adsız dedi ki...

Ben zonguldak köylüsüyüm benim duyduğum kıvırcık hikayesi de şöyle: çok eskiden zonguldakta maden açıldığında yerli halk bu işi ağır ve küçük görmüş bu sebeple çalışmak istememiş,madeni işletenler de dağ köylüsü indirmişler dağdan bu dağ köylüleri kıvırcık koyunun arkasına benzeyen bir çeşit şalvar giyerlermiş yerli halk küçük gördükleri bu dağ köylülerine kıvırcık adını takmış

manav türk dedi ki...

BEN ÖZ BE ÖZ ZONGULDAKLIYIM. KIVIRCIK MUHABBETİ TAMAMEN LAZLARIN UYDURMUŞ OLDUĞU BİR HİKAYEDİR.ATATÜRK BÖYLE BİR KELİMEDEN BAHSETMİŞTİR AMA BUNU LAZLARA ATIFTA BULUNMAK AMACI İLE YAPMIŞTIR.O DÖNEMDE ZONGULDAĞA KARADENİZDE YOĞUN BİR GÖÇ OLMUŞ ANCAK LAZLAR YER ALTINDA ÇALIŞMAYA YANAŞMAMIŞLAR VE YOL KENARLARINDA SEYYAR SATICILIK YAPARAK MADENCİLERİMİZE BİR ŞEYLER SATMAK İÇİN ÇİMENLERDE YATIP KALKMIŞLARDIR. BUNU GÖREN ATATÜRK NE YATIYOR BUNLAR (LAZLAR)KIVIRCIK KOYUNU GİBİ BİR KELİME KULLANMIŞTIR.
BUDA GÖSTERİYORKİ KIVIRCIK KARADENİZDEN ZONGULDAĞA GÖÇEN LAZLARA WERİLEN ADDIR. LAZLARIN TABİRİ İLE KIVIRCIK DENEN BİZLER MANAV TÜRKLERİYİZ. MANAV DEMEK KARAL TÜRK,ÖZ BE ÖZ TÜRK,OGUZ TÜRKLERİNE VERİLEN ADDIR. SON NOKTAYI KOYUYORUM.KIVIRCIKSA BİZ KABUL ETMİYORUZ ÇÜNKÜ BİZ GÖÇMEN LAZ DEĞİLİZ BİZ MANAVIZ.ÖZ TÜRKÜZ KRAL TÜRKÜZ.....

Adsız dedi ki...

deneme

Adsız dedi ki...

Öz ve öz Türküm Doğma büyüme Zonguldak lıyım , bu kıvırcık yakıştırması ile bir çok söylenti var hiç biri umurumda değil ben memleketimi seviyorum , her zaman da Zonguldak lıyım demekle gurur duydum . Varsın olsun KIVIRCIK desinler diyenlere de selam olsun ,, ama bunu genelde Trabzon lular ortaya çıkardı , benim Hopa lı Artvinli arkadaşlarım var bunlardan hiç bir zaman bu tabiri duymadım çok iyi anlaştığım bu arkadaşlarım has ve has LAZ dırlar , sözüne güvenilir , mert , ticareti yapmayı seven , dik kafalı ,vatanını milletini seven Sosyolist ( bir kısmı ) Trabzonlular her nedense biz Zonguldak Bartın Karabük lüleri Kdz Ereğli leri KIVIRCIK tabirini yakıştırmışlar , unutmasınlar ki bizlerin ataları yüzyıllardır Filyos Amasra Kdz Ereğli de hüküm sürmüş öz ve öz OĞUZ Türküyüz , celiyrum cideyrum demekle Laz olunmaz üstüne basa basa söylüyorum toplumumuzda yanlış bir kanı var Trabzonlular Laz değildir

http://www.hayrat.net/html/karadenizhalki.htm ( Trabzoluların kökeni ile ilgili kaynak )

Laz ca apayrı bir dil dir Lazlar bir Kafkas ırkıdır,Gürcistan da Gürcü lazlarıda vardır , Osmanlı Rus Şavasında Kocaeli Düzce Adapazarı Yalova ya da göç etmişlerdir.RİZE ARDEŞEN ÇAMLIHEMŞİN ARHAVİ ARTVİN HOPA BATUM BORÇKA da çok laz vardır . Çanakkale de dedelerimizle omuz omuza çarpışan vatan perver insanlardır Horon da Lazların ŞAVAŞ DANSIDIR. Horon tepmek diye bir tabir tamamı ile Trabzonluların yakıştırmasıdır.Uzun lafın kısası geçmişini bilmeyen geleceğini de bilemez NE MUTLU TÜRKÜM DİYENE

Adsız dedi ki...

Bu kıvırcık lakabını Zonguldak lılara yakıştıranları kınıyorum , bu tabiri de kesinlikle bir Zonguldak lıya yakıştıramıyorum Neden ?......... Eskiden bu topraklarda Jandarma zoruyla zorla köylerinden alınarak Maden Ocaklarına sokulan yerli köylümüz canla başla o daracık yerde kazma sallamış , domuz damı sürümüş, kelle koltuk da alnının teriyle ekmek parasını kazanmıştır.Sizlere soruyorum hiç maden ocağına girdiniz mi ? oradaki çalışma şartlarını gördünüz mü ? bir girin de ne demek istediğimi anlarsınız. Hala da bakınız yer altında çalışanların çoğu bizim yerli köylümüzdür. Benim dedem TTK da maden işçisiydi , bir domuzdamcıydı , Akciğer kanserinden vefat etti. , Dedemin babası da istiklal savaşı gazisidir .aldığı madalyayı da gururla saklıyoruz , Ben kökenimle gurur duyuyorum ,ZONGULDAK LI olmaktan gurur duyuyorum , memleketime aşığım , varsın kıvırcık desinler , hiç olmazsa ne olduğumu biliyorum .

Zonguldak lı ekmeğini taştan çıkarır, çalışmak sa kelle koltuk da çalışır ,hiç bir zamanda çalışmaktan yılmaz , korkmaz .

Biz her şeyden önce öz ve öz TÜRKÜZ , KRAL TÜRKÜZ , Atalarımız 24 Türk boyundan biri olan OĞUZ TÜRKLERİNE ( MANAV TÜRKÜ ) kadar dayanıyor , bu memleketin gerçek yerlileriyiz ,var mı gayrısı ağalar , bize 2 sınıf insan muamelesi yapanlar utansın , bizi hor görenler utansın , bizlere milliyetçilik taslayanlar utansın , onlar kendilerini çok iyi biliyorlar , sesimizi çıkarmıyoruz diye tepemize binmeyin , Zonguldaklı her şeyden önce Ilıman bir karaktere sahip dir, misafirperverdir, ama TEMBEL hiç değildir , O Tembel olanlar , O KIVIRCIK OLANLAR ,BODRODA GÖZÜKÜP DE HİÇ İŞE GİTMEYENLER GERÇEK KIVIRCIKTIR

Adsız dedi ki...

Bu konuys tesadüfen rast geldim , bende Zonguldaklıyım , bu aşağılayıcı lakabı bende cok kez yadırgadım , yukarda arkadaş çok güzel dile getirmiş aslında , yok Ata Zonguldak a gelmiş ağacın altında uyuyan insanları görmüş müş , ne yatıyor bunlar Kıvırcık Koyunu demişmiş tam anlamıyla zırvalık , bu il Cumhuriyetin ilk sanayi memleketi , sanayi deyince akla işgücü gelir , istihdam gelir , nasıl olurda bizim yerli halkımıza bu tembel miskin anlamana gelen bu lakap takılır anlamış değilim , ha vatandaş çok çalısmıstır , köyüne dönecek mecali kalmamıştır , bir ağacın altında KIVRILIVEREM demiştir , bu da paşaya rast gelmişdir olay bundan ibarettir , sanki kıvırcık bir kökenmiş gibi laz kürt kıvırcık diye ayrımı yapılıyor , fıkralara konu oluyor , acayip sinir oluyorum , Türkiye de o kadar çok bunun gibi zırvalıklar var ki yazmakla bitmez .... ne demiş ünlü şair

Orhan Veli KANIK , "Siyah akar Zonguldak'ın deresi, yüz karası değil, kömür karası, böyle kazanılır ekmek parası"..

Bu şiir herşeyi açıklıyor ..

Daha gecenler de 30 madenci kardeşimizi toprağa verdik , bu şehrin insanı çslışmaksa kelle koltukda çalışır hiç bir zamanda çalısmakdan yılmaz..

Lütfen ayrımcılık yapmayalım , İslam ırk ayrımcığını , köken ayrımcılığını hoş karşılamaz , bu topraklarda yaşıyor , bu topraklarda alın terimizle rızkımızı kazanıyorsak birbirimize karşı lütfen daha saygılı daha sevgili olalım.. ALPAGO TAYLAN

Bozkurt dedi ki...

Ben de Öz Zonguldak/Kdz Ereğliliyim ve aynı zamanda öz ve öz Kral Manav Türküyüm diğer manav arkadaş bizim kökenimizi çok iyi açıklamış uzun lafın kısası bizler Atamız Oğuzların has torunlarıyız
kimse bizi başka ırklarla karıştırmasın Atatürk bize bu lakabı takmışsa başımızın üstünde yeri var ama lazlar böyle bir şey diyorsa asla bunu kabul edemeyiz

Adsız dedi ki...

memleketimi çok seviyorum

Adsız dedi ki...

lazlara teslim olmamış tek zonguldak ilçesi olan şanlı alaplıdan herkese selamlar bize de şeytan diyorlar vallahi doğrudur bunuda trabzonlular rizeliler lazlar gürcüler asimile olmuş ermeniler bilirler..
zonguldak kıvırcık değildir manav türküdür ama şuan alaplı hariç heryer doğu karadeniz etnik kökenlilerin idaresinde yönetilmektedir.

zafer dedi ki...

ben Kütahyalı manav türkmeniyim İnegöl manav derneği eski Osmanlı arşivlerini araştırmış vede sizin manav türkmeni olduğunuzu kesin olarak kanıtlamış ama nasıl Zonguldak taki manavlara kıvırcık deyip çıkmışlar bilmem......ama normal siz ben manav türkmeniyim demezsen bugün kıvırcık...yarın ermeni derler.......

Adsız dedi ki...

kesinlikle katılıyorum. Yöre halkını çükük düşürücü manada kullanılıyor zaten özellikle dogu karadeniz göçmenleri tarafından. Bu arada lazda değil bunlar.Çoğu trabzon ve rize ve giresunlu.

Unknown dedi ki...

BEN HAS ZONGULDAKLIYIM.. HAKİKİ TÜRKÜM. BİZ LA DEĞİLİZ. BİZE LAZ DEMEYİN. ZONGULDAK YERLİSİ HAKİKİ TÜRKTÜR.... AHA İŞTE BURAYA YAZIYORUM.. HOSRİ MEYDAN... ARKADAŞLARIM BANA MOĞOL DERLER. TÜRK TARİH PROF'U TARAFINDAN , KULELİ ASKERİ LİSESİNDE, TAM BİR GERÇEK TÜRK TİPİ OLARAK GÖSTERİLDİM.
ÇOK GURUR DUYMUŞTUM.. AİLEMİZ FUL ÇEKİK GÖZLÜ... HAS TÜRKTÜR..

Unknown dedi ki...

Bir moğolluk var zaten hocam sizde

Adsız dedi ki...

Ben de doğma büyüme zonguldaklıyım. Bütün ömrüm insan tanımakla geçti. Irkçılık milliyetçilik dünyanın en saçma fikridir bence. Her toplıuluğun dili, beden yapısı vs bulunduğu toprağa göre iklime göre değişir. Bu sayede dünyada sayısız ırk - etnik köken vardır. Her birinin diğerinden üstün veya zayıf yönleri olabilir.
Bizim toplumda bu özelliklere önem veren insan çok fazla. Kendisini - kendi etnik kökenini üstün görüp başkasını küçümsemek.
Türkiye nüfusuna göre az olduğumuz bellidir. Kıvırcık diye dalga geçen sayısı neredeyse yok gibidir.
Ama ben kürtlerin ve lazların ne kadar çok aşağılandığını biliyorum. Tüm bunlarla birlikte şehir düşmalığı da apayrı bir saçmalıktır. Bolu - Düzce, Karşıyaka - İzmir düşmanlığı gibi hiçbir mantığa sığmayan cahillikler de var.

Bu kadar yanlış bu kadar cehalet varken etnik kökene dayalı her türlü ayrımcılığın ırkçılığın ve milliyetçiliğin akla sığar bir yanı yoktur.
Esas olan dürüst ve namuslu yaşamaktır. Bu zamanda kardeş kardeşi öldürüyor, komşu komşuya etmediğini bırakıyor. En yakınımız böyle kötülük yaparken bazen bir kürt bir laz en yakın arkadaşımız olabiliyor.

kim nerde görmüş ise öyle bilir....... Necati Çavdar

  https://www.facebook.com/photo/?fbid=10155049048712700&set=a.10153847261797700 https://www.facebook.com/photo/?fbid=10150497860737700...